ԼՐԱՀՈՍ

լրահոս

Արթուր Դավթյանը ոսկե մեդալ է նվաճել մարմնամարզության աշխարհի գավաթի խաղարկության 5-րդ փուլում

April 19, 2025, 9:54 pm

Ռուսաստանի և Ադրբեջանի հատուկ ծառայությունների համագործակցությունը փոխշահավետ է. Նարիշկին

April 19, 2025, 11:43 am

Վարդան Ղուկասյանը երդմամբ ստանձնեց Գյումրիի քաղաքապետի պաշտոնը

April 19, 2025, 11:25 am

ՌԴ-Ուկրաինա բանակցության հարցով հետաքրքիր տեղեկություններ կան. Վենս

April 19, 2025, 12:04 am

Աննա Ամրոյանը` Եվրոպայի փոխչեմպիոն, Խաչատրյանը դարձավ հրում վարժության արծաթե մեդալակիր

April 18, 2025, 10:22 pm

Առանձնատներ ունեցողների 51 տոկոսի համար գույքահարկը 2026-ին թանկանալու է ամսական 50-300 դրամով. Սիսակ Գաբրիելյան

April 18, 2025, 2:39 pm

K2-18b էկզոմոլորակի վրա կյանքի գոյության հնարավոր նշաններ են գտել

April 18, 2025, 12:03 am

ՍԴ դատավոր Վահե Գրիգորյանը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

April 17, 2025, 6:37 pm

ՌԴ-ի և Բելառուսի դեսպանները չեն հրավիրվել Բունդեսթագում կայանալիք միջոցառմանը՝ նվիրված Երկրորդ աշխարհամարտի ավարտին

April 17, 2025, 6:18 pm

Նախկինում Երևանի քաղաքապետ և Կենտրոն համայնքի ղեկավար հանդիսացած անձն ապօրինի ձեռք է բերել և օրինականացրել շուրջ 3 տասնյակ գույք

April 16, 2025, 11:33 pm

ՌԴ-ը դիմել է ԱՄՆ-ին իր սառեցված ակտիվների մի մասով Boeing ինքնաթիռներ գնելու թույլտվության խնդրանքով. Bloomberg

April 16, 2025, 11:27 pm

Լոս Անջելեսի շրջանում ապրիլի 24-ը Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օր է հռչակվել

April 16, 2025, 6:30 pm

radar.am «Ալիևը ձգձգում է, որպեսզի կարողանա իր ստորագրությունը հնարավորինս թանկ վաճառել». Միքայել Հայրապետյան

April 16, 2025, 11:21 am

ՀՀ ԱԽ քարտուղարն ու Պաշտպանության հարցերով եվրոպական հանձնակատարը քննարկել են ռազմաարդյունաբերության ոլորտում համագործակցության հեռանկարները

April 15, 2025, 9:00 pm

Մխիթարյանը խոսել է կարիերայի հնարավոր ավարտի մասին

April 15, 2025, 8:53 pm

«Եվրանեսթ» ԽՎ համանախագահը բարձր է գնահատել Հայաստանի ժողովրդավարական առաջընթացը

April 15, 2025, 8:45 pm

Ալեքսանդրա Գրիգորյանը` Եվրոպայի առաջնության փոխչեմպիոն

April 14, 2025, 7:17 pm

ՀՀ-ում ԵՄ առաքելությունը պետք է ընդլայնվի սահմանային լարվածությունը վերահսկելու և զսպելու համար. Ժան-Նոել Բարո

April 14, 2025, 3:25 pm

Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ են բացել Խնածախ բնակավայրի ուղղությամբ

April 14, 2025, 1:00 pm

Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանությունը հորդորում է խրախուսել ԱՄՆ-ում ապօրինի գտնվող անձանց հեռանալը երկրից

April 13, 2025, 10:48 pm

Մալխաս Ամոյանը՝ ըմբշամարտի Եվրոպայի քառակի չեմպիոն

April 12, 2025, 10:03 pm

Հայտնի են Իրան-ԱՄՆ անուղղակի բանակցություններից որոշ մանրամասներ

April 12, 2025, 7:50 pm

Արթուր Ալեքսանյանը հաղթեց Իտալիայի ներկայացուցչին և դուրս եկավ կիսաեզրափակիչ

April 12, 2025, 5:53 pm

ԵԽԽՎ նախագահն ընդգրկվել է Բաքվի սև ցուցակում. Ադրբեջանի ԱԳՆ

April 12, 2025, 1:00 pm

Ըմբիշ Արթուր Ալեքսանյանը սեղմման ուժի համաշխարհային ռեկորդ է սահմանել

April 11, 2025, 10:56 pm

Լոնդոնը պատրաստվում է հինգ տարի ժամկետով զորքեր տեղակայել Ուկրաինայում. The Telegraph

April 11, 2025, 9:49 pm

Մխիթար Գոշի Դատաստանագիրքը գրանցվել է Աշխարհի հիշողության միջազգային ռեգիստրում

April 11, 2025, 8:10 pm

Իսրայելն ու Թուրքիան Բաքվում համաձայնության չեն եկել Սիրիայում լարվածությունը կանխելու հարցում

April 11, 2025, 11:42 am

ՀՀ-ի հետ զորավարժություններով Թեհրանը ցույց է տալիս՝ անկայունության դեպքում կարձագանքի. իրանագետ

April 11, 2025, 12:19 am

Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովի համանախագահը կժամանի Հայաստան

April 10, 2025, 10:49 pm

Հայաստանի անկախության արյունոտ «ռենտգենը». բացառիկ գործը՝ դատարանում

April 30, 2019, 2:59 pm

3966

Դատախազությունը հայտնել է, որ Ռոբերտ Քոչարյանի, Յուրի Խաչատուրովի, Սեյրան Օհանյանի և Արմեն Գևորգյանի գործը կամ, այլ կերպ ասած՝ Մարտի 1-ի գործը ուղարկվել է դատարան: Դատարանը կորոշի, թե երբ է սկսվելու դատավարական գործընթացը: Այն անկասկած լինելու է անկախ Հայաստանի պատմության մեջ թերևս ամենաաղմկահարույց գործերից մեկը: Առանձնահատկությունը, սակայն, դա չէ, այլ այն, որ մարտիմեկյան այս գործն ունի գրեթե բոլոր նախադարյալները՝ Հայաստանի նորագույն պատմության յուրօրինակ «ռենտգեն» դառնալու համար, որը կարող է ունենալ ոչ միայն քրեական բացահայտումների, այլև քաղաքական, բարոյական բացահայտումների մի ամբողջ էֆեկտ: Մենք առիթ ենք ունեցել մի շարք անգամներ խոսելու այն մասին, որ Մարտի 1-ը գործնականում ոչ թե մեկօրյա զարգացումների ողբերգական դրսևորում էր, և ոչ թե մի ընտրական ցիկլի զարգացումների արյունոտ հանգուցալուծում, այլ Հայաստանում հաստատված համակարգի շղթայական ընթացքի, մեկը մյուսի վրա կուտակված լրջագույն, հիմնարար համակարգային արատների, կուտակված խնդիրների ցավալի և ողբերգական «գագաթնակետ»: 

«Գագաթնակետ», որտեղ քաղաքացիների կյանքի և առողջության գնով իրենց տարիների հարաբերությունն էին պարզում միևնույն համակարգի տարբեր թևեր ու պատասխանատուներ: Գուցե տարօրինակ կամ չափազանցված հնչի, սակայն 2008-ի մարտի 1-ին Երևանի կենտրոնում բախվեցին նորանկախ Հայաստանի՝ այդ պահի դրությամբ անցյալն ու ապագան, բախվեցին ներկայում՝ հանգեցնելով տասը զոհերի, տասնյակ վիրավորների: Ապագան այն իմաստով, որ ցավալիորեն, ողբերգականորեն ակնհայտ դարձավ, թե ինչ մարդակեր համակարգ է ձևավորվել Հայաստանում, որը, մեծ հաշվով ունենալով այդօրինակ անցյալ, չունի նաև այլօրինակ ապագա: Մարտի 1-ին հաջորդած տասը տարիները փաստացի ապացուցեցին հենց դա, և հետագա մյուս բոլոր տարիներն էլ խոշոր հաշվով դա էին ապացուցելու, եթե տեղի չունենար հեղափոխական ճանապարհով իրավիճակի փոփոխությունն ու նախորդ ընթացքի արգելակումը: 

Ինչպիսի ընթացք կունենա մարտիմեկյան այս հետհեղափոխական գործի դատավարությունը, ինչպիսի փաստական և փաստարկային բազայով կներգրավվեն կողմերը՝ մեղադրողներն ու մեղադրվողները, բնականաբար, պարզ կդառնա միայն դատավարության ընթացքում: Կհաստատվի՞ մեղադրանքը, կլինե՞ն դատավճիռներ կամ արդարացումներ՝ սա դեռ պետք է տեսնենք, սակայն մի հարցում թերևս կարող ենք վստահ լինել, որ դատավարությունը կարող է դառնալ ապագայում ոչ միայն այդօրինակ իրավիճակներ չունենալու, այլև ընդհանրապես այդօրինակ իրավիճակներն անխուսափելի դարձնող համակարգ չունենալու որոշակի երաշխիք: Դրա համար շատ կարևոր է, որպեսզի դատարանը կատարի իր արդարադատական գործառույթը, իսկ հանրությունն այդ գործի հանդեպ իր ուշադրությամբ մասնակից բոլոր կողմերին ստիպի բացվել առավելագույնս, ապավինել բացառապես փաստերին և փաստարկներին, կամ, այլ կերպ ասած՝ հանրությունը ստիպի, որպեսզի գործի «ռենտգենը»: «Ռենտգենն» աշխատի և տա իր էֆեկտը ոչ միայն կոնկրետ քրեական գործի մեղավորն ու անմեղը բացահայտելու, այլև իրադարձության քաղաքական ամբողջ համատեքստը բացելու, բարոյա-քաղաքական շերտերը հանրության առաջ ընդհուպ «մերկացնելու» առումով: 
 

Զուտ արդարադատության իրականացումը էֆեկտիվ կարող է լինել այդ ամբողջականությունն ապահովելու պարագայում: Այսինքն՝ արդարադատությունն իհարկե չպետք է ստորադասվի բարոյա-քաղաքական շերտերը բացահայտելու խնդրին, պետք է խստագույնս տեղավորվի օրենքի և Սահմանադրության գերակայության շրջանակում, սակայն դրանով հանդերձ՝ եթե ի զորու չեղավ բացել գործը ամենայն մանրամասնություններով, ապա դա կնշանակի՝ ինչ-որ բան մնացել է կիսատ: Խոսքը, իհարկե, չի լինի կիսատ արդարադատության մասին. ի վերջո, այստեղ խնդիրը զուտ հստակ և համոզիչ փաստարկված կերպով պատասխանատուներին, մեղավորներին և անմեղներին տարանջատելն է: Բայց կիսատ մնացած կլինի հանրության խնդիրը, և դա կնշանակի, որ դատավարության գործընթացի հանրային վերահսկողության արդյունավետությանը կոչված ինստիտուտները՝ մեդիան, փորձագիտական շրջանակներն ու կառույցները, չեն կարողացել ապահովել հանրային լիարժեք վերահսկողություն, չեն կարողացել իրացնել հանրային առաքելությունը և այդպիսով ձևավորել այն երաշխիքները, որոնք թե՛ պետք է կանխարգելեն հանրային նոր կյանքի վրա նախկին համակարգի մանիպուլյատիվ ազդեցության փորձերի մեծամասնությունը, թե՛ նաև կանխարգելեն նախկին համակարգի պատկերով ու նմանությամբ որևէ նոր փորձ:

Նյութի աղբյուր. Առաջին լրատվական

Մեկնաբանություններ

Մեկնաբանությունները դիտելու և ավելացնելու համար մուտք գործեք համակարգ

Hima.am -ը անվճար հայտարաությունների հարթակ է Հայաստանում, հեշտ արագ գրանցում և հրապարակում։

Գրանցվել Հիմա