ԼՐԱՀՈՍ

լրահոս

Ռուսական ԶԼՄ-ներ. Կրտսեր Ալիևը մոտ 1 մլն ռուբլի է պարտք Ռուսաստանին

July 2, 2025, 10:50 pm

ՌԴ պաշտոնյան Ադրբեջանն այս պահին համարում է ռուսաստանցիների համար վտանգավոր երկիր

July 2, 2025, 10:45 pm

Կալլաս. ԵՄ-ն պատրաստ է կանգնել Հայաստանի կողքին՝ աջակցելով երկրի դիմադրողականության բարձրացմանը

June 30, 2025, 11:38 pm

Ադրբեջանի դեսպանը կանչվել է ՌԴ արտաքին գործերի նախարարություն

June 30, 2025, 8:59 pm

Հայաստան կայցելի ԵՄ բարձր ներկայացուցիչ Կայա Կալասը

June 28, 2025, 10:33 pm

Հայաստանում մեկ ժամվա ընթացքում երկու երկրաշարժ է գրանցվել

June 26, 2025, 12:36 am

Իրանը հրթիռներ է արձակել Քաթարում գտնվող ամերիկյան բազաների վրա

June 23, 2025, 11:34 pm

ԱՄՆ-ն ավերել է Իրանի միջուկային ծրագիրը. Պենտագոնի ղեկավար

June 22, 2025, 11:31 pm

Սամվել Կարապետյանը 2 ամսով կալանավորվել է

June 19, 2025, 12:14 am

ՆԳՆ-ն հայտնում է մի խումբ անձանց բերման ենթարկելու մասին. ԶԼՄ-ների տեղեկություններով՝ նրանց մեջ է Սամվել Կարապետյանը

June 17, 2025, 9:46 pm

Իսրայելում չեն բացառում Իրանի գերագույն առաջնորդին «չեզոքացնելու» սցենարը

June 16, 2025, 11:23 pm

Նեթանյահուն հայտարարել է, որ Իսրայելը սպանել է ԻՀՊԿ հետախուզության պետին և նրա տեղակալին

June 15, 2025, 10:25 pm

Իրանը խնդրել է Կիպրոսին միջնորդել

June 15, 2025, 10:15 pm

Կալանավորվել է Շենգավիթ վարչական շրջանի նախկին ղեկավար Ռազմիկ Մկրտչյանը

June 15, 2025, 12:28 am

ԱՄՆ-ն ռազմական ռեսուրսներ, այդ թվում՝ ռազմանավեր է տեղակայում Մերձավոր Արևելքում

June 13, 2025, 9:20 pm

Իրանի միջուկային ծրագրի դեմ գործողությունը մշակվել է 2024 թվականին

June 13, 2025, 9:10 pm

Ձերբակալվել է ԱԺ նախկին նախագահ Հովիկ Աբրահամյանը

June 13, 2025, 1:14 pm

Իսրայելի հարձակման պատճառով Երևանից չեղարկվել են մի շարք չվերթներ

June 13, 2025, 11:00 am

Իսրայելական հարձակման ժամանակ Իրանի խոշորագույն միջուկային օբյեկտում պայթյուններ են հնչել

June 13, 2025, 10:52 am

Իրանը գործի է դրել ավիացիան և ԱԹՍ-ները, նախատեսվում է բալիստիկ հրթիռների արձակում

June 13, 2025, 10:28 am

Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Իրանին, սպանվել է ԻՀՊԿ գլխավոր հրամանատարը

June 13, 2025, 10:22 am

Իրանը լայնածավալ զորավարժություններ է սկսել

June 12, 2025, 4:58 pm

Փաշինյանն արհեստական բանականության գործարանի կառուցումը Հայաստանի համար ամենակարևոր տեխնոլոգիական ներդրումն է համարում

June 12, 2025, 2:38 pm

CBS News. «Իսրայելն ամբողջությամբ պատրաստ է Իրանի դեմ պատերազմին»

June 12, 2025, 2:31 pm

Ադրբեջանցիների կողմից երկու անչափահասներին առևանգելու տեղեկատվությունը չի համապատասխանում իրականությանը. ԱԱԾ

June 7, 2025, 4:49 pm

Բավականին լավ արտահանում ունենք դեպի ԵՄ երկրներ. էկոնոմիկայի նախարար

June 5, 2025, 11:31 pm

Շատ հիասթափված եմ Իլոն Մասկից. Թրամփ

June 5, 2025, 11:26 pm

Թրամփը տեղեկացված չի եղել ռուսական օդանավակայանների վրա Կիևի հարձակումների մասին․ Սպիտակ տուն

June 3, 2025, 11:37 pm

Աննալենա Բերբոկն ընտրվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 80-րդ նստաշրջանի նախագահ

June 2, 2025, 11:34 pm

Սյունիքի հայերն ամեն օր բախվում են ադրբեջանական ագրեսիային. Անն-Լորանս Պետել

June 2, 2025, 12:14 am

Հայաստանի անկախության արյունոտ «ռենտգենը». բացառիկ գործը՝ դատարանում

April 30, 2019, 2:59 pm

4124

Դատախազությունը հայտնել է, որ Ռոբերտ Քոչարյանի, Յուրի Խաչատուրովի, Սեյրան Օհանյանի և Արմեն Գևորգյանի գործը կամ, այլ կերպ ասած՝ Մարտի 1-ի գործը ուղարկվել է դատարան: Դատարանը կորոշի, թե երբ է սկսվելու դատավարական գործընթացը: Այն անկասկած լինելու է անկախ Հայաստանի պատմության մեջ թերևս ամենաաղմկահարույց գործերից մեկը: Առանձնահատկությունը, սակայն, դա չէ, այլ այն, որ մարտիմեկյան այս գործն ունի գրեթե բոլոր նախադարյալները՝ Հայաստանի նորագույն պատմության յուրօրինակ «ռենտգեն» դառնալու համար, որը կարող է ունենալ ոչ միայն քրեական բացահայտումների, այլև քաղաքական, բարոյական բացահայտումների մի ամբողջ էֆեկտ: Մենք առիթ ենք ունեցել մի շարք անգամներ խոսելու այն մասին, որ Մարտի 1-ը գործնականում ոչ թե մեկօրյա զարգացումների ողբերգական դրսևորում էր, և ոչ թե մի ընտրական ցիկլի զարգացումների արյունոտ հանգուցալուծում, այլ Հայաստանում հաստատված համակարգի շղթայական ընթացքի, մեկը մյուսի վրա կուտակված լրջագույն, հիմնարար համակարգային արատների, կուտակված խնդիրների ցավալի և ողբերգական «գագաթնակետ»: 

«Գագաթնակետ», որտեղ քաղաքացիների կյանքի և առողջության գնով իրենց տարիների հարաբերությունն էին պարզում միևնույն համակարգի տարբեր թևեր ու պատասխանատուներ: Գուցե տարօրինակ կամ չափազանցված հնչի, սակայն 2008-ի մարտի 1-ին Երևանի կենտրոնում բախվեցին նորանկախ Հայաստանի՝ այդ պահի դրությամբ անցյալն ու ապագան, բախվեցին ներկայում՝ հանգեցնելով տասը զոհերի, տասնյակ վիրավորների: Ապագան այն իմաստով, որ ցավալիորեն, ողբերգականորեն ակնհայտ դարձավ, թե ինչ մարդակեր համակարգ է ձևավորվել Հայաստանում, որը, մեծ հաշվով ունենալով այդօրինակ անցյալ, չունի նաև այլօրինակ ապագա: Մարտի 1-ին հաջորդած տասը տարիները փաստացի ապացուցեցին հենց դա, և հետագա մյուս բոլոր տարիներն էլ խոշոր հաշվով դա էին ապացուցելու, եթե տեղի չունենար հեղափոխական ճանապարհով իրավիճակի փոփոխությունն ու նախորդ ընթացքի արգելակումը: 

Ինչպիսի ընթացք կունենա մարտիմեկյան այս հետհեղափոխական գործի դատավարությունը, ինչպիսի փաստական և փաստարկային բազայով կներգրավվեն կողմերը՝ մեղադրողներն ու մեղադրվողները, բնականաբար, պարզ կդառնա միայն դատավարության ընթացքում: Կհաստատվի՞ մեղադրանքը, կլինե՞ն դատավճիռներ կամ արդարացումներ՝ սա դեռ պետք է տեսնենք, սակայն մի հարցում թերևս կարող ենք վստահ լինել, որ դատավարությունը կարող է դառնալ ապագայում ոչ միայն այդօրինակ իրավիճակներ չունենալու, այլև ընդհանրապես այդօրինակ իրավիճակներն անխուսափելի դարձնող համակարգ չունենալու որոշակի երաշխիք: Դրա համար շատ կարևոր է, որպեսզի դատարանը կատարի իր արդարադատական գործառույթը, իսկ հանրությունն այդ գործի հանդեպ իր ուշադրությամբ մասնակից բոլոր կողմերին ստիպի բացվել առավելագույնս, ապավինել բացառապես փաստերին և փաստարկներին, կամ, այլ կերպ ասած՝ հանրությունը ստիպի, որպեսզի գործի «ռենտգենը»: «Ռենտգենն» աշխատի և տա իր էֆեկտը ոչ միայն կոնկրետ քրեական գործի մեղավորն ու անմեղը բացահայտելու, այլև իրադարձության քաղաքական ամբողջ համատեքստը բացելու, բարոյա-քաղաքական շերտերը հանրության առաջ ընդհուպ «մերկացնելու» առումով: 
 

Զուտ արդարադատության իրականացումը էֆեկտիվ կարող է լինել այդ ամբողջականությունն ապահովելու պարագայում: Այսինքն՝ արդարադատությունն իհարկե չպետք է ստորադասվի բարոյա-քաղաքական շերտերը բացահայտելու խնդրին, պետք է խստագույնս տեղավորվի օրենքի և Սահմանադրության գերակայության շրջանակում, սակայն դրանով հանդերձ՝ եթե ի զորու չեղավ բացել գործը ամենայն մանրամասնություններով, ապա դա կնշանակի՝ ինչ-որ բան մնացել է կիսատ: Խոսքը, իհարկե, չի լինի կիսատ արդարադատության մասին. ի վերջո, այստեղ խնդիրը զուտ հստակ և համոզիչ փաստարկված կերպով պատասխանատուներին, մեղավորներին և անմեղներին տարանջատելն է: Բայց կիսատ մնացած կլինի հանրության խնդիրը, և դա կնշանակի, որ դատավարության գործընթացի հանրային վերահսկողության արդյունավետությանը կոչված ինստիտուտները՝ մեդիան, փորձագիտական շրջանակներն ու կառույցները, չեն կարողացել ապահովել հանրային լիարժեք վերահսկողություն, չեն կարողացել իրացնել հանրային առաքելությունը և այդպիսով ձևավորել այն երաշխիքները, որոնք թե՛ պետք է կանխարգելեն հանրային նոր կյանքի վրա նախկին համակարգի մանիպուլյատիվ ազդեցության փորձերի մեծամասնությունը, թե՛ նաև կանխարգելեն նախկին համակարգի պատկերով ու նմանությամբ որևէ նոր փորձ:

Նյութի աղբյուր. Առաջին լրատվական

Մեկնաբանություններ

Մեկնաբանությունները դիտելու և ավելացնելու համար մուտք գործեք համակարգ

Hima.am -ը անվճար հայտարաությունների հարթակ է Հայաստանում, հեշտ արագ գրանցում և հրապարակում։

Գրանցվել Հիմա