ԼՐԱՀՈՍ

լրահոս

Բավականին լավ արտահանում ունենք դեպի ԵՄ երկրներ. էկոնոմիկայի նախարար

June 5, 2025, 11:31 pm

Շատ հիասթափված եմ Իլոն Մասկից. Թրամփ

June 5, 2025, 11:26 pm

Թրամփը տեղեկացված չի եղել ռուսական օդանավակայանների վրա Կիևի հարձակումների մասին․ Սպիտակ տուն

June 3, 2025, 11:37 pm

Աննալենա Բերբոկն ընտրվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 80-րդ նստաշրջանի նախագահ

June 2, 2025, 11:34 pm

Սյունիքի հայերն ամեն օր բախվում են ադրբեջանական ագրեսիային. Անն-Լորանս Պետել

June 2, 2025, 12:14 am

ՊՍԺ-ն ջախջախեց Ինտերին՝ պատմության մեջ առաջին անգամ դառնալով ՉԼ-ի գավաթակիր

June 1, 2025, 12:58 am

Արթուր Դավթյանը՝ մարմնամարզության Եվրոպայի եռակի չեմպիոն

May 31, 2025, 10:53 pm

Մարմնամարզիկ Համլետ Մանուկյանը Եվրոպայի առաջնության չեմպիոն է. Խաչատրյանը դարձավ արծաթե մեդալակիր

May 31, 2025, 10:20 am

ԴԱՎԻԹ ՍԱՆԱՍԱՐՅԱՆԸ ԼԻԱԿԱՏՐ ԱՐԴԱՐԱՑՎԵՑ․ Միքայել Հայրապետյան

May 29, 2025, 10:09 pm

Դատախազը դատարան է հանձնել Սերժ Սարգսյանի կողմից շուրջ 3 միլիոն ԱՄՆ դոլար առերևույթ կաշառք ստանալու վերաբերյալ վարույթի նյութերը

May 29, 2025, 9:49 pm

«Պուտինը կրակի հետ է խաղում». Թրամփ

May 27, 2025, 10:43 pm

Բրատիսլավան Երևանին առաջարկում է համագործակցել զենքի արտադրման ոլորտում

May 26, 2025, 11:56 pm

Մարդու իրավունքների պաշտպանը խնդրահարույց է համարում գումարի դիմաց կարճ ժամկետով զինծառայություն անցնելուն առնչվող նախագիծը

May 25, 2025, 5:36 pm

Երևանի քաղաքապետարանը կբողոքարկի Վարչական դատարանի՝ «կարմիր գծերի» վճարների որոշման վերաբերյալ վճիռը

May 24, 2025, 8:54 pm

Միրզոյանը ողջունել է 2026-ին Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթնաժողովը Հայաստանում անցկացնելու որոշումը

May 24, 2025, 9:38 am

Պաշտոնական այցով Հայաստան կժամանի Ֆրանսիայի ԱԳ նախարարը

May 24, 2025, 9:24 am

Այսօր Շառլ Ազնավուրի ծննդյան օրն է

May 22, 2025, 9:45 am

«Արևմտյան ադրբեջանցիների» վերադարձի հարցը Ադրբեջանի օրակարգից չի հանվի, քանի դեռ չի իրականացվել. Ալիև

May 21, 2025, 2:56 pm

Բացառիկ մանրամասներ՝ Մյունխենում ընթացող «խավիարային» դատից․ «Ռադիոլուրին» հանցավոր սխեմայից նոր անուններ են հայտնի դարձել

May 21, 2025, 1:09 pm

Միրզոյան-Լավրով հանդիպմանը զուգահեռ ԱԳՆ-ի դիմաց բողոքի ակցիա է ընթանում

May 21, 2025, 11:21 am

Սերգեյ Լավրովը ժամանել է Երևան

May 20, 2025, 11:02 pm

Սերգեյ Լավրովը վաղը կժամանի Երևան

May 19, 2025, 11:47 pm

Նոր Նորք վարչական շրջանի ղեկավարը հրաժարական է տվել

May 19, 2025, 10:28 am

Հայաստանում դեղերի փորձարկման մասին կեղծ հետաքննության ֆինանսավորումը ռուսական է

May 18, 2025, 11:19 pm

Սումիի շրջանում ավտոբուսի վրա ռուսական հարվածից ինը խաղաղ բնակիչ է զոհվել

May 17, 2025, 6:08 pm

Եվրամիությունը Երևանի ու Բաքվի միջև խաղաղության համաձայնագրի շուտափույթ ստորագրում է ակնկալում

May 16, 2025, 2:25 pm

Տիրանայում տեղի է ունենում Հայաստանի վարչապետի և Ադրբեջանի նախագահի հանդիպումը

May 16, 2025, 2:21 pm

Կոշտան և Ֆոն դեր Լայենը ողջունել են ԵՄ-ին ՀՀ անդամակցության գործընթացի մեկնարկի օրենքի ընդունումը

May 16, 2025, 12:38 am

Վաղարշապատի համայնքապետ Դիանա Գասպարյանը հրաժարական է ներկայացնում

May 15, 2025, 11:53 pm

Ռուսաստանցի իրավապաշտպան Գրիգորի Մելքոնյանցը դատապարտվեց 5 տարվա ազատազրկման

May 14, 2025, 7:25 pm

Ինչու չմեկնեցին Սերժ Սարգսյանն ու Նիկոլ Փաշինյանը. Խայտառակության ճանապարհը

April 29, 2019, 4:05 pm

4145

Չինաստանում տեղի ունեցած «Մեկ գոտի՝ մեկ ճանապարհ» միջազգային համաժողովին Հայաստանի բարձր մակարդակով չմասնակցելու հանգամանքը դարձել է որոշակի հանրային քննարկումների պատճառ: Խոսքը վերաբերում է համաժողովի, որ արդեն երկրորդ անգամ կազմակերպում է պաշտոնական Պեկինը՝ նոր Մետաքսի ճանապարհի նախաձեռնության շրջանակում, որի համար Չինաստանը ծախսում է տասնյակ միլիարդավոր դոլարներ: Ըստ տարբեր գնահատականների՝ Պեկինը պատրաստ է նախաձեռնության իրականացման համար ծախսել մոտ 100 միլիարդ դոլար: 

Տնտեսական այդ նախաձեռնությունն անշուշտ Չինաստանի աշխարհաքաղաքական հավակնության յուրօրինակ դրսևորում է: Նախաձեռնության առնչությամբ առաջին համաժողովը տեղի ունեցավ 2017 թվականի մայիսի 15-16-ը: Հայաստանն առաջին համաժողովին էլ ներկայացված չէր բարձր մակարդակով՝ թե՛ նախագահի, թե՛ վարչապետի: Ավելին, Սերժ Սարգսյանն այդ օրերին պաշտոնական այց էր կատարել Կատար: 

Փաստորեն, Չինաստանի մայրաքաղաքում կազմակերպված համաժողովին Հայաստանը նաև թավշյա հեղափոխությունից հետո չմասնակցեց առաջին դեմքի մակարդակով: Ո՞րն էր պատճառը՝ դեռևս պարզ չէ, համենայնդեպս այդ կապակցությամբ մեկնաբանություն պաշտոնական Երևանը, գոնե առայժմ, չի արել: 

Մյուս կողմից՝ ի՞նչ կարող էր ակնկալել Հայաստանն այդ համաժողովից և մասնակցությունից թե՛ առաջին, թե՛ երկրորդ դեպքում: Մեծ հաշվով՝ թերևս ոչինչ, որովհետև Հայաստանը հետ է մնացել իրադարձությունների զարգացումից շատ ավելի վաղ և միևնույն ժամանակ ունի նաև մի շարք օբյեկտիվ սահմանափակումներ, որոնք Երևանին թույլ չեն տալիս լինել չինական նոր Մետաքսի ճանապարհի նախաձեռնությունների, այսպես ասած, աշխույժ ռեժիմի դաշտում: 

Բանն այն է, որ Հայաստանի երթուղին կարող է դիտարկվել Իրանի ուղղությունից՝ դեպի Վրաստան ու Եվրոպա: Սակայն մինչև Իրան հասնելու համար Չինաստանն անշուշտ պետք է «կտրի» շատ երկար ու բարդ քաղաքական ճանապարհ՝ շատ բարդ ռեգիոններով, միմյանց հետ բավականին դժվար և սուր խնդիրներ ունեցող պետությունների տարածքով: Այստեղ աշխույժ ռեժիմի մասին խոսելը խիստ վաղ է: 

Մյուս կողմից, սակայն, Չինաստանի նախաձեռնությունն անշուշտ չի ենթադրում երթուղու բացարձակ ուղղակիություն: Այսինքն՝ չի նշանակում, որ բոլոր երթուղիները պետք է անպայմանորեն սկսվեն հենց Չինաստանից: Պեկինի խնդիրն ընդհանրապես համաշխարհային «երթուղային բաժնետիրությունն» է: Ըստ այդմ՝ այդ տրամաբանությամբ Չինաստանը կարող է հետաքրքրություն ցուցաբերել Իրան-Հայաստան-Վրաստան երթուղու կամ, ինչպես իրանական կողմն է մի շարք անգամներ բարձրաձայնել, Պարսից ծոց-Սև ծով գաղափարի նկատմամբ: Բայց այստեղ է, որ Հայաստանը կորցրել է տարիներ ու հետ է մնացել, և այդ գաղափարի համար Պեկինի համաժողով հասնելը իսկապես իզուր է՝ իզուր էր թե՛ այսօր, թե՛ 2017-ին: Եվ դա ունի մի շարք տնտեսական և քաղաքական, իսկ այժմ արդեն՝ աշխարհաքաղաքական պատճառներ: 

Պարսից ծոց-Սև ծով գաղափարի առումով պետք է դիտարկել թերևս երկու հնարավոր ենթակառուցվածք՝ երկաթուղի և ավտոճանապարհ: 2008 թվականին Սերժ Սարգսյանը հռչակեց Իրան-Հայաստան երկաթուղու շինարարություն, սակայն Սարգսյանի հույսը թերևս ռուսական ներդրումներն էին: Զուգահեռ հենց 2008 թվականից ստորագրվեց Հայաստանի երկաթուղին 30 տարով ռուսական հավատարմագրային կառավարման հանձնելու պայմանագիրը: Մի քանի տարի անց Ռուսական երկաթուղիների ղեկավար Յակունինը հայտարարեց, որ հայ-իրանական երկաթուղին պատ է, ոչ մի տեղ չտանող ճանապարհ: Տարիների ընթացքում, երբ պարզ դարձավ, որ ռուսներին դա չի հետաքրքրում՝ դարձյալ մի շարք տնտեսական ու քաղաքական պատճառներով, Սարգսյանը դիմեց չինացիներին: Սակայն հնարավոր է, որ չինացիների համար կա գործնական քայլի մի կարևոր պայման: Եթե Հայաստանի ամբողջ երկաթուղին տրված է ռուսական կառավարման, Պեկինը չունի Հայաստան-Իրան երկաթուղու միլիարդավոր դոլարների ծախսն իր վրա վերցնելու շարժառիթ: 

Ինչ վերաբերում է ավտոճանապարհին, ապա այստեղ գործ ունենք Հյուսիս-Հարավի՝ տարիներ շարունակ գործնականում խայտառակ շինարարության հետ, որը այլ բան չէր, քան Հայաստանի քրեաօլիգարխիկ համակարգը սպառվող ներքին ռեսուրսների պայմաններում արտաքին խոշոր վարկի ներգրավումով սնուցելու նախագիծ: Այդպիսով, իրականում կարևոր և նշանակալի գաղափարը վերածվել է հենց այդօրինակ շահադիտական մի աղբյուրի, ինչի մասին են հուշում թավշյա հեղափոխությունից հետո հարուցված մի շարք քրեական գործեր, որոնք վերաբերում են նախկին տարիներին այդ ճանապարհի խայտառակ շինարարությանը: 

Այդպիսով, Երևանը չինական նոր Մետաքսի ճանապարհի նախաձեռնության աշխույժ ռեժիմում հայտնվելու համար ունի հենց իր ներսում անցնելու բավականին կարևոր ճանապարհ՝ իհարկե, զուգահեռ աշխատելով թե՛ Իրանի, թե՛ Չինաստանի հետ: Թավշյա հեղափոխությունը տվել է դրա նոր ու լավ հնարավորությունը, և անկասկած շատ կարևոր է, թե ինչ աշխատանք է ընթանում այդ ուղղությամբ:

Նյութի աղբյուր. Առաջին լրատվական

Մեկնաբանություններ

Մեկնաբանությունները դիտելու և ավելացնելու համար մուտք գործեք համակարգ

Hima.am -ը անվճար հայտարաությունների հարթակ է Հայաստանում, հեշտ արագ գրանցում և հրապարակում։

Գրանցվել Հիմա